به گزارش راهبرد معاصر؛ سندرم مرگ ناگهانی نوزاد یا SIDS، یکی از بزرگترین ترسهای والدین است. این حالت باعث مرگ ناگهانی نوزاد در خواب شده و علت دقیق آن هنوز مشخص نیست. اغلب این حالت در نوزادان زیر یک سال سن رخ میدهد و معمولاً در کودکان پسر بیشتر دیده میشود.
در این حالت، معمولاً یک نوزاد سالم و بدون هیچگونه عارضهای در بدن، در خواب ناگهان میمیرد و پس از مرگ، هیچ علامتی از بیماری در بدن پیدا نمیشود. برخی علل محتمل این حالت شامل مشکلات تنفسی، اختلالات قلبی، عوامل محیطی و ژنتیکی هستند، اما هنوز دلایل دقیق آن مشخص نشده است.
اگر شما به هر دلیلی مشکوک به وجود این حالت در نوزاد خود هستید، باید به پزشک خود مراجعه کنید و تا حد امکان اقدامات لازم را انجام دهید تا این حالت را پیشگیری کنید.
دکتر مریم حسنی متخصص نوزادان و کودکان در این باره شرح میدهد:
عامل این بیماری ناشناخته است گرچه برخی منشاهای این بیماری را شناسایی کردند. پارامترهای متعددی را در ریسکپذیری نوزادان شناسایی کردهاند که از آن جمله زودرس بودن نوزادان، در معرض دود دخانیات قرار داشتن در هنگام خواب، به پشت نخواباندن نوزادان (نباید روی قلب آنها فشار باشد)، عوامل ژنتیکی، ادم ریوی، اریتمیهای قلبی، در معرض عوامل استرسزا یا دردناک قرار گرفتن، مسمومیت با منوکسید کربن و … میباشند.
پسران کمی بیشتر از دختران ممکن است بر اثر این سندروم جان خود را از دست دهند.
نوزادانی که بصورت ارثی خواهر یا برادر و یا یکی از وابستگان نزدیک خود را بر اثر این حادثه از دست دادند هم بیشتر از سایرین در معرض خطر قرار دارند.
عوامل خطری که باعث بروز سندرم تخت خواب میشوند، به دو گروه علائم تقسیم میشوند.
فاکتورهای مادر شامل جوان بودن، سیگار کشیدن در دوران بارداری، عدم مراقبت حین زایمان، عدم تغذیه نوزاد از طریق شیر مادر، استفاده از الکل و مواد مخدر غیرقانونی هستند.
عوامل خطر برای کودک شامل تولد زودرس، وزن کم هنگام تولد، خوابیدن روی شکم، تنفس در محیط دود سیگار، خوابیدن بر روی یک سطح نرم، خوابیدن با پتو بزرگ، بالش یا دیگر اشیاء هستند.
تخت شما بالش، پتو و سایر وسایل نرم رختخواب را دارد که همه از عوامل خطر برای سندرم مرگ ناگهانی نوزاد به شمار میرود. همچنین اگر کودک در تخت شما بخوابد، احتمال بیشتری وجود دارد که بیش از حد گرمش شود.
خواباندن کودکان کمتر از چهار ماه در تخت والدین میتواند خطر سندرم مرگ ناگهانی نوزاد یا خفگی را افزایش دهد.
خوابیدن نوزاد در تخت یک فرد سیگاری یا سیگار کشیدن در اتاق خواب، خوابیدن نوزاد در تخت با اشخاص بسیار خسته، ناهوشیار یا تحت تأثیر داروهای آرامبخش، خوابیدن نوزاد در تخت دیگران غیر از والدینش مثل کودکان دیگر، خوابیدن در تخت مشترک با تشک مواج آبی یا تشک خیلی نرم خواباندن نوزاد در محلی با سطحی نرم مثل یک کاناپه خوابیدن نوزاد در تختی با بالشهای زیاد خواباندن نوزاد در تختی با لحاف، پتو یا روتختی سنگین نیز احتمال رخ دادن سندرم مرگ ناگهانی نوزاد را افزایش میدهد.
سندرم مرگ ناگهانی نوزاد یک واقعیت تلخ است که به طور متوسط در هر هزار تولد اتفاق میافتد. با این حال، برخی از روشهایی که میتوانید برای پیشگیری از سندرم مرگ ناگهانی نوزاد انجام دهید عبارتند از:
خواباندن نوزاد به پشت، یکی از مهمترین کارهایی است که میتوانید برای محافظت از کودکتان انجام دهید. هنگامی که نوزادی دمر میخوابد احتمال بیشتری دارد که خیلی گرمش شود، مکث تنفسی داشته باشد و دوباره هوایی را تنفس کند که بیرون داده و فاقد اکسیژن است.
نوزادتان را روی یک تشک سفت، صاف، بدون بالش و فقط دارای یک ملافۀ کشدار کاملاً چسبیده به تشک بخوابانید. اسباببازی و هر چیز دیگری را نیز در اطرافش نگذارید. ایرادی ندارد که یک زیرانداز ضدآب نازک را برای محافظت در برابر نشت از پوشک، زیر ملافۀ تشک بگذارید، اما روی تشک تخت کودک، تشک دیگری نیندازید و فقط از تشک معمولی استفاده کنید. همچنین از سطوح خواب نرم مانند لحاف، روتختی، کاناپه، تختهای آبی مواج و صندلی کیسهای پرهیز کنید.
برای جلوگیری از گرم شدن بیش از حد نوزاد در حین خواب، به نوزاد تنها یک لایه لباس، بیشتر از لباس معمول یک بزرگسال در دمای همان محیط بپوشانید. مراقب نشانههای گرم شدن بیش از حد مانند تعریق و موهای مرطوب نوزاد باشید. سر و صورت نوزادتان را نیز با کلاه نپوشانید؛ به جز در مواردی که نوزاد زودرس است که او هم پس از چند روز اول تولدش دیگر نیاز حتمی به کلاه ندارد.
تقریباً همۀ پژوهشها، سیگار کشیدن در دوران بارداری را به عنوان یک عامل خطر برای سندرم مرگ ناگهانی نوزاد شناسایی کردهاند. کارشناسان تخمین میزنند که اگر زنان در دوران بارداری سیگار نمیکشیدند، یک سوم از مرگهای ناشی از سندرم مرگ ناگهانی نوزاد قابل پیشگیری بود.
نوشیدن الکل و استفاده از مواد مخدر نیز از عوامل خطر است و همچنین میتواند از بسیاری جهات دیگر نیز رشدونمو کودک را به خطر بیندازند.
در نوزادانی که برای هر مدتی با شیر مادر تغذیه شدهاند، خطر سندرم مرگ ناگهانی نوزاد به نصف کاهش مییابد.
در طول شب اجازه دهید که کودک از پستانک استفاده کند. در هنگام خواب بسیار مهم است که از پستانکی استفاده شود که فاقد بند گردنی باشد. این کار تا حدود زیادی خطر بروز عارضه را کاهش خواهد داد. اگر کودک با شیر مادر تغذیه میکند، بعد از گذشت ۳ تا ۴ هفته از تولد که روتین مراقبت از نوزاد تثبیت شد، میتوان از پستانک استفاده کرد. اگر کودک تمایلی به استفاده از پستانک ندارد، اصرار نکنید. روز دیگر دوباره امتحان کنید. اگر در حین خوابیدن پستانک از دهان نوزاد خارج شد، دوباره آن را وارد دهان کودک نکنید. / بهداشت نیوز